كوه بابا گرگر:

كوه مقدس و تاريخي باباگرگر يا باباگل گل يكي از مرتفع ترين كوههاي اطراف ليلان است

اين كوه بدليل زيارتي بودن آن از قديم الايام در بين مردم از قداست بي نظيري بر خوردار است علاوه بر آن چشم انداز زيبايي هم براي اهل طبيعت دارد دامنه ي شمال غربي كوه كه مشرف به رودخانه ي ليلانچاي است پوشيده از چمن طبيعي میباشد  که البته در سالهاي اخير بدليل عدم آگاهي و رسيدگي مسئولين مربوطه اين منطقه ي زيبا و تاريخي و تفريحي از جهات مختلف شديداً مورد تهديد و تخريب قرار گرفته است از جمله تبدیل آن به محل گورستان روستای همجوار (فتح الله کندی ) شده است و مقداری هم جز حریم لیلانچای و مقداری هم به زمین کشاورزی تبدیل شده است نگارنده در این محوطه یک تپه باستانی را نیز شناسایی کرده بودم که متأسفانه آنرا هم با خاک یکسان نموده اند  با اين همه دامنه هاي اين كوه با شكوه و زيبا محل مناسبي براي گذران اوقت فراغت و تفريح و ورزش است.

مسجد جامع ليلان:

هيئت باستان شناسان آلماني كه در مورخه 12 مه سال 1971 ميلادي از ليلان ديداري به عمل آورده اند در كتاب (باستان شناسي در ايران) ترجمه مهندس سروش حبيبي مي نويسد كه:

ليلان دهي است واقع در شمال شرقي مياندوآب و (جنوب شرقي ملكان) كه سه مسجد نوساز دارد در يكي از آنها كه در سال 1343 هـ . ق بنا شده است دو پايه ستون سنگي در زير شمعهاي چوبي نگهدارنده سقف پنهان شده است ولي با اين همه مي توان تشخيص داد كه اينها پايه ستون هاي قديمي بودند كه در اينجا دوباره بكار رفته اند و لازم به ذكر است اين مسجد از آن زمان تاكنون بيش از سه بار تجديد بنا گرديده است و آثاري از قدمت آن در حال حاضر وجود ندارد

داش آلتي:

منطقه داش آلتي در سمت جنوب غربي روستاي قاشقچي واقع شده كه از جمله محلهايي است كه براي عده ايي از علاقمندان نام آشنايي است اين محل كه يك پديده اي طبيعي زيبايي است از فرسايش سنگ و خاك بوسيله ي آب چشمه كه هم اكنون نيز آب چشمه ي آن جاري است بوجود آمده اينجا به دليل سر سبزي و بريدگيهاي بزرگ سنگي و وجود يك پناهگاه طبيعي و چشمه هاي آب شيرين هر ساله عده ي زيادي را به سوي خود جلب مي كند.

آثار تاریخی لیلان:

لیلان دارای آثار تاریخی باارزشی میباشد که باور کردنش کمی برای بعضی ها سخت و برای بعضی ها تعجب برانگیز است. اگر فرصتی باشد به برخی از آنها اشاره خواهم کرد در آن صورت خواهید دید که این آثار نه تنها در منطقه بلکه در ایران بی نظیر هستند. البته از یک شهری که قبلاً پایتخت بوده بعید نیست.

ابسیدین:

یکی از آثار با ارزش و منحصر به فرد لیلان، سنگ ابسیدین (obsidian) است که قدمتی بیش از 12 هزار سال دارد. این سنگ بی نظیر نه تنها در لیلان بلکه در ایران هم اولین است( به نقل از دکتر یوسف مجیدزاده دکترای باستان شناسی و استاد دانشگاه تهران و فرانسه) که توسط بنده(مصطفی پیری زاد لیلان) کشف و به شماره ثبتی x در فهرست آثار ملی ایران به نام مصطفی پیری زاد لیلان ثبت و به موزه آذربایجان اهداء شده است. نمونه بزرگتر از آن را در اثر عدم آگاهی و بی اطلاعی چند سال پیش از دستمان ربودند ولی این یکی را به موزه تحویل دادم و هم اکنون در ردیف اول موزه آذربایجان به نمایش گذاشته شده است. این سنگ ابسیدین بیچاره هم هر ازگاهی تب و لرزی به تنش می نشیند، می دانید چرا؟! از بس که گاهی اوقات نه تنها دیده شده که از موزه ها خود اشیاء را می دزدند گاهی دزدی هویت هم در مورد اشیاء موزه ها هست که شامل این سنگ ابسیدین شده است البته به شکل خفیف و ماهرانه و واقعاً ماهرانه؟!!!!  آنهم از طرف یک کسی که القابی همچون استادی ، الحاجی، فرهنگی، و عضویت در شورای شهر را با خود به یدک می کشید و اخیراًهم به  امانتداری شهر اولین هامی اندیشیده!!!.البته از بعضی ها بعید نیست چون اشیاء عتیقه از دیر باز وسوسه بر انگیز بوده و خیلی ها را به نان و نوایی رسانده و برعکس. ولی این حاج استاد گرامی فرهنگی میخواستند با این دزدی (فرهنگی) به یکی از امانتداران شهر اولین ها بپیوندند که خوشبختانه تبریزی ها این بارگران را بدوش این حاج، استاد،فرهنگی ننهادند.در نتیجه این سنگ ابسیدین در حال حاضر در ویترین خودش در ردیف اول موزه آذربایجان در کنار دیگر دوستانش راحت خوابیده و در کمین شکار اولین نگاههای میهمانان داخلی و خارجی به انتظار نشسته و آنها را یکی یکی شکار می کند....اگر میخواهید ببینید این یکی امتحانش همیشه مجانی نیست ولی به هزینه اش می ارزد.

ادامه مطالب در مورد ابسیدین لیلان:

سنگ ابسیدین مکشوفه از لیلان از حیث بزرگی بنا به گفته کارشناسان باستان شناسی در ایران همتایی ندارد از آنجایی که این سنگ هم در حال حاضر در ردیف اولین های تبریز جا گرفته اولاً نشانه افتخار و سرافرازی شهر لیلان و ثانیاً استان مان است که بدینوسیله برگ زرین دیگری بر تاریخ پر افتخار آذربایجان عزیزمان افزوده است.

گفتنی است در دنیای باستان شناسی مطالعات گسترده ایی در این خصوص صورت گرفته و در ایران هم صورت می گیرد بطوریکه ازطرفدانشگاه تهران برای بررسی مقدماتی چند نفر به لیلان آمده بودند ولی انتظار می رود اگر مسئولین امر جهت بررسی و تحقیق عمیق تر موضوع گامهای موثری بردارند قطعاً به یافته های با ارزش تری در مورد شهر لیلان دست خواهند یافت. مطمئناً این یافته سر نخهایی از یک تجارت فوق العاده با ارزش بین المللی از دنیای باستان را به ما نشان خواهد داد که از طریق لیلان با دنیای باستان در ارتباط بوده است. با اثبات این مبادله تجاری این مدعا که از لیلان یکی از شاخه های جاده ابریشم عبور می کرده را نیر قوی تر خواهد کرد.